Houd je niet zo van confrontaties? Je bent niet de enige. Voor de sociale omgang is het ook niet verstandig om op elk gedrag van een ander kritiek te hebben. Maar als je nooit voor jezelf opkomt, dan snijd je jezelf weer in de vingers. Ik geef je hier graag het voorbeeld van Nora, die bij mij in de praktijk kwam om daar verandering in te brengen.
Lief naar buiten, boos naar binnen
Als er onenigheden waren of misverstanden, had Nora altijd de neiging om de schuld bij zichzelf te leggen, zelfs als het niet haar fout was. Dit patroon speelde in haar hele leven maar vooral in haar werk. Ze was danslerares en had regelmatig te maken met wanbetalers. In plaats van duidelijk te zijn over betalingen, vergoelijkte ze het gedrag van anderen. “Waarschijnlijk heb ik niet goed aangegeven hoe het werkt,” zei ze vaak. “Ach, geld is ook niet alles.” Maar ondanks haar begrip voor anderen, voelde ze zich steeds meer gespannen en minder gelukkig in haar werk.
Patroon uit de jeugd
Toen we samen naar haar verleden keken kwam Nora erachter dat dit patroon al heel lang bestond. Als kind werd ze door haar moeder altijd geacht de ‘verstandigste’ te zijn. Haar jongere zusje daagde haar regelmatig uit. Als Nora boos werd, veroorzaakte dat altijd ruzie. Haar moeder reageerde dan vaak met: “Tja, had je maar niet moeten reageren, jij bent de oudste.” Nora werd geleerd dat ze altijd de rust moest bewaren, zelfs als haar grenzen werden overschreden. Als oudste moest ze zich altijd goed gedragen, anders kreeg ze de afkeuring van haar moeder. Deze ervaring legde een blauwdruk voor haar volwassen leven, waarin ze altijd de schuld bij zichzelf legde, zelfs als mensen haar niet helemaal netjes behandelden.
Samen gingen we na of ze dit patroon kon doorbreken. Wat zou het betekenen om de schuld niet altijd bij zichzelf te leggen, maar ook te kijken naar de rol van anderen? Nora was bereid om in een rollenspel te experimenteren en de schuld eens bij de ander neer te leggen.
Rollenspel
In mijn praktijk gebruik ik schuimrubberrollen om te representeren wie er in een situatie betrokken zijn. Nora stelde haar wanbetalers voor en we dachten samen na over de redenen waarom de situatie ook aan hen zou kunnen liggen. Al snel begon Nora de voordelen van deze nieuwe benadering in te zien. Ze voelde boosheid opkomen, iets wat ze lange tijd had onderdrukt. “Mag ik boos zijn?” vroeg ze. “Ja,” antwoordde ik. “Je mag alles voelen wat je voelt, ook boosheid. Boosheid is er niet om weg te stoppen.”
Nora begon te begrijpen dat boosheid niet slecht was, maar een teken dat er iets moest veranderen. Het zette haar aan om voor zichzelf op te komen. Het ging er nu om dat ze haar eigen gevoelens serieus nam.
Toen Nora haar kracht terugvond en de boosheid had toegestaan, kon ze de situatie beter in perspectief plaatsen. Ze begreep dat ze wel degelijk een fout had gemaakt door de betalingsvoorwaarden niet duidelijk genoeg te communiceren. Aan de andere kant besefte ze ook dat sommige klanten hiervan maar al te graag hadden geprofiteerd. Zo begon ze de schuld te delen in plaats van alles bij zichzelf neer te leggen. Ze keek er dus met meer nuance naar.
Zelfrespect
Met deze nieuwe kijk op de situatie voelde Nora zich krachtiger. Ze begon duidelijke regels te stellen voor haar danslessen en sprak haar klanten erop aan als ze te lang met betalen wachtten. Hoewel ze het nog steeds spannend vond, was ze al bezig met het oefenen van het stellen van grenzen en het aangeven van wat voor haar belangrijk was. Ze voelde zich meer ‘in controle’ en kon weer meer genieten van het geven van de dansles. Nog altijd moet Nora bewust ervoor kiezen om duidelijk te zijn. Dit proces is niet altijd makkelijk, maar Nora heeft al grote stappen gezet.
Herken jij jezelf in Nora’s verhaal? Heb jij ook de neiging om de schuld bij jezelf te leggen, zelfs als het niet helemaal jouw schuld is?
0 Reacties