Je grenzen aangeven zonder schuldgevoel, kan dat dan?

Schuldgevoel kan je verhinderen grenzen te stellen.

Zeg jij weleens:

“Ik kan wel mijn grenzen aangeven, maar dan voel ik me zo schuldig.”?

Je eigen grenzen kènnen kan al best lastig zijn. Je grenzen aangeven is stap twee en ook niet altijd even gemakkelijk. Het is mooi als we die vaardigheid van huis uit hebben meegekregen maar dat is lang niet altijd zo. Echter, het is wel noodzakelijk in het leven, anders ga je er nog eens aan onderdoor. Bijvoorbeeld naar je naar partner / collega / kind toe. Schuldgevoel naar de andere partij is vaak wat ertussen springt op het moment dat je je grenzen aangeeft of misschien zelfs al als je je wensen kenbaar maakt. Schuldgevoel komt omdat we ervan uitgaan dat de ander benadeeld is doordat we ons laten horen. En er kan meespelen dat we bang zijn om de harmonie in het contact met de ander te verstoren.

Waarom is schuldgevoel zo hinderlijk?

Als je je grenzen eens een keer wèl hebt gesteld, kan schuldgevoel ervoor zorgen dat je je woorden zou willen terugnemen. Spijt, wat heb ik nou weer gedaan? Het splijt je van binnen. En je zou wel alsnog willen toegeven om eventuele rechtopstaande haren bij de andere persoon glad te strijken of een beschadigde verbinding te herstellen. Maar dan word je weer boos op jezelf omdat je zelf je eigen grens negeert. Schuldgevoel is nogal hardnekkig. Ben je trouw aan jezelf, dan ben je ontrouw aan de ander, zo is je beleving. Het knaagt aan je, het is een kracht die jou dingen laat doen die niet goed zijn voor jou, namelijk het negeren van je eigen grenzen.

In conflict met jezelf en onvrij

Een schuldgevoel knaagt aan je en trekt je leeg. Het kan zo vervelend voelen dat je maar liever toegeeft dan volhoudt. Het maakt dat je gaat piekeren, heen en weer switcht in je gedrag en van mening kan veranderen. Je gaat bijvoorbeeld aan iedereen vragen wat zij ervan vinden dat jij een grens hebt gesteld, om dat antwoord te omarmen en vervolgens terzijde te schuiven. Kortom, je zit in een conflict met jezelf. Je kunt je niet meer focussen op wat anders. Het is vermoeiend, je bent niet meer vrij.

Hoe verminder je dat overheersende schuldgevoel?

Sommige schuldgevoelens zijn maar lastig op te lossen, afhankelijk van hoe sterk het is en waar het over gaat. Hier is een stappenplan, dat jou zou kunnen helpen om ondanks een dreigend schuldgevoel tòch grenzen te stellen:

1 Het belangrijkste, zelfliefde:

Houd van jezelf! Je bent de moeite waard om ruimte te hebben voor jou. Het is een vorm van zelfliefde om je eigen grenzen te respecteren en daaruit voortvloeiend, ook aan te geven. Dat is psychologisch heel gezond en eigenlijk heel natuurlijk. Maak jezelf minimaal net zo belangrijk als de ander. Onbewust zet je de ander namelijk op een voetstuk, daar hoort deze echter niet thuis.

2 Reality-check:

Relativeer het probleem: hoe erg is het voor de andere partij dat jij je grens aangeeft? Als je werkelijk onder ogen ziet dat de ander in staat is met jouw grens te dealen, dan kun je het schuldgevoel ook makkelijker laten varen.

3 Train jezelf:

Oefen met makkelijker situaties, waarbij je nog niet zo buiten je comfortzone gaat. Je grenzen aangeven is namelijk ook gewoon een vaardigheid die je kunt trainen. Bijvoorbeeld: oefen met grenzen stellen aan iemand die voor wil bij de kassa in de supermarkt. Of, een ander voorbeeld: dat je niet automatisch sociaal wenselijk “Ja” zegt op een uitnodiging voor een feest/vergadering/reünie, of wat dan ook.

4 Beloon jezelf:

Geniet van de ruimte die het je geeft en gun jezelf dat! Geef jezelf een schouderklopje als het je is gelukt een grens te stellen, ook al lijkt die nog zo klein! Dit is ook een vorm van zelfliefde , waar ieder mens recht op heeft.

Conclusie:

Je grenzen aangeven en schuldgevoel lijken soms onlosmakelijk met elkaar verbonden. Maar dat hoeft niet zo te zijn door bovenstaande tips tot je te nemen en toe te passen. Het is te doen door het jezelf te gunnen om af en toe grenzen te stellen.