“Ik was mijn moeders moeder.” Loskomen van pijnlijke stukken in het verleden.

Je kunt je moeder wel of niet leuk vinden, maar ze is wel een deel van jou. Dit realiseerde ik me door een oefening rondom ‘identiteit’, tijdens een bijscholingsweekend dat ik volgde. De oefening was om in de groep langzaam rond te lopen. Je linkerbeen staat voor je moeder en je rechterbeen voor je vader. En om erbij te zeggen terwijl je de stappen zet: “Dit is mijn vader, dit is mijn moeder.” Het voelde onwennig om dit zo te doen. Ik voelde weerstand maar het gaf een gevoel van acceptatie van mijzelf, om mijn beide ouders op die manier te erkennen.

“Ik was mijn moeder’s moeder”

Tijdens hetzelfde bijscholingsweekend raakte ik aan de praat met een vrouw die vertelde over hoe haar moeder vroeger was: “Ik was mijn moeder’s moeder. Door haar overspannenheid, onzekerheid en haar teleurstelling in mijn vader, was ze nogal met zichzelf bezig. Ik kon niet echt op haar rekenen. Het was eerder andersom, mijn moeder rekende op mij: ik moest adviseren over de kleding die haar het beste paste, gaf haar een knuffel als ze dat nodig had, soms moest ik haar wakker maken als ik naar school toe moest. Zij had ook adviezen voor mij maar die waren vaak tegenstrijdig: Heb je ruzie met schoolvriendinnetjes? Je moet van je afbijten op school! Maar als ik wat tegengas naar haar toe gaf, vroeg ze meteen of ik niet meer van haar hield. Hoe kon ik dan opgroeien tot een evenwichtig en ontspannen mens? Mijn moeder leeft nog en ook nu nog leunt ze veel op mij. Ik heb nu mijn eigen gezin en daar heb ik steun aan. Alleen, als ik mijn moeder bezoek loop ik makkelijk leeg. Wil ik toegeven aan mijn neiging om extra kort te blijven, dan voel ik me schuldig.”

Het gemis sluimert door

Niemand is op de wereld gezet om vervolgens haar moeders moeder te zijn. Een moeder hoort er te zijn voor haar kind. Dat betekent dat ook jij in je jeugd behoefte aan een warm en rustig welkom, (emotioneel) gevoed en gesteund te worden. Al deze dingen zijn nodig om uit te groeien tot een krachtige volwassene met zelfvertrouwen, die het leven aan kan.

Je blijft ermee bezig

Moeders zijn niet perfect en er zijn boeken volgeschreven over hoe je daar in je latere leven nog last van kan hebben. Het kan ook in je volwassen leven zijn dat het contact met je moeder niet gelijkwaardig en open is, mogelijk voel je boosheid of gemengde gevoelens. Loskomen daarvan is moeilijk, omdat je werkelijk iets hebt gemist wat je nog altijd hoopt te krijgen. Die gevoelens en gedachten zijn begrijpelijk maar ze kunnen je in de weg staan van het kiezen voor je eigen leven en je eigen ontwikkeling.Je blijft er onbewust mee bezig en dat heb je niet altijd door.

Oefening in acceptatie en loslaten

Hier is een concrete oefening die jou zou kunnen ondersteunen in acceptatie en loslaten. Je kunt hier het meeste uithalen als bereid bent om je gevoel mee te laten spelen en als je er de tijd voor neemt.

Durf te fantaseren over jouw ideale moeder

Sta jezelf toe om los te komen van het realistische beeld waar je last van hebt. Zet de volgende stappen:

1. Laat de vraag eens door je heen gaan: hoe zou jouw moeder zijn als jij het helemaal voor het zeggen had gehad? Wat zou ze doen, hoe zou je naar jou toe zijn? Wat haar je haar het liefst horen zeggen? Misschien schieten er herinneringen je te binnen waar je juist dat hebt gevoeld of ervaren waar je zo’n behoefte aan hebt. Gebruik die herinnering dan om het beeld van jouw ideale moeder heel concreet te maken, met geuren, beeld en geluid. Om het nog meer voelbaar te maken kun je een kussentje pakken en dat tegen je aanhouden.
2. Focus je daarna op jezelf. Merk in je lichaam op wat het met je doet als je dit beeld hoort, ziet en voelt. Welke emoties komen erbij kijken? Dat kan meerdere kanten op gaan. Komt er verdriet of weerstand? Is het vreemd? Het kan natuurlijk ook zijn dat het juist prettig aanvoelt, warm, welkom, ondersteunend. Of gemengd. Dat is helemaal niet gek, want je bent gewend aan het oude plaatje. Om te helen heb je je eigen erkenning nodig van hoe je reageert op dit ideale beeld. Blijf kalm doorademen totdat emoties of reacties tot bedaren zijn gekomen. Totdat je wat rust hebt gevonden daarin.
3. Omhels dit beeld. Sta jezelf toe dit beeld tot je te nemen: het is jouw gezonde kant en het is een deel van jou. Zo is heel worden weer mogelijk.
4. Weinig reactie? Probeer gerust een dag of paar dagen later deze oefening nog eens.

Het oude loslaten moeilijk vanwege schuldgevoel?

Het kan zijn dat je het moeilijk vindt om het oude beeld van je moeder even los te laten om het ideale beeld ernaast te zetten. Bedenk dat je je moeder hiermee geen pijn doet, je berokkent haar geen schade. Je geeft juist erkenning aan een ondergesneewd stukje in jezelf, daar kun je een ander nooit tekort mee doen. Via erkenning van je behoeften en je eigen gemis kom je naar acceptatie dat het anders is gelopen dan je had gewild.

Verder lezen: Je houdt van je familie, toch? 7 tips om je eigen ontspannen zelf te blijven.

of: Een draagbaar zelfvertrouwen in 7 stappen. 

Wat is de belangrijkste eigenschap van jouw ideale moeder?

Deel het hieronder <3

Boekleestip: My Mother, My Self. A daughter’s search for identity. Nancy Friday.