Complimenten ontvangen, waarom is dat zo lastig? 4 vrouwen vertellen.

Complimenten-ontvangen-is-soms-lastig

Het ontvangen van complimenten betekent gezien en gewaardeerd worden. Het is een menselijke basisbehoefte. Aanmoediging hebben we allemaal nodig om ons sterk en verbonden te voelen. We worden er zelfs fysiek gezonder van. En we snakken ernaar! We zouden ons dus beter moeten voelen als anderen ons iets positiefs wil geven. Ondanks dat raken veel mensen in de knoop als het gaat om het ontvangen van oprechte, gemeende complimenten. Ze lijken een soort weerstand tegen complimenten te hebben. Ik vroeg er eens naar bij een aantal vrouwen.

Een veilige gever

Anneloes vertelt: “Een compliment binnen laten komen vind ik best lastig…..het hangt er ook vanaf van wie het komt. Op mijn werk bijvoorbeeld mag ik een collega graag en dan voelt het fijn om een compliment te krijgen. Of om te zeggen: “dat hebben wij samen goed gedaan!”. Het versterkt de verbondenheid. Van mijn leidinggevende vind ik het moeilijker. Ik denk dan al snel: ze zegt dit vast zodat ze straks met een “verbeterpunt” kan komen. En dat is dan ook vaak zo. Ik verstar een beetje dan omdat het een het ander aankondigt.

Bijna iedereen zegt wel: het hangt ervan af wie het compliment geeft. Of ik me prettig voel of veilig bij die persoon. Sommigen vinden het juist ook lastig bij mensen die dichtbij staan: een partner, een vriendin.

Een compliment wegwuiven

Leanne zegt: Ik vind het soms juist moeilijk van mensen die veel voor me betekenen. Ik laat het wel binnenkomen maar dan kom ik mijn onzekerheid tegen. Ik krijg gedachten als: “zo goed ben ik toch niet? Of ben ik wel waard dat je dit tegen mij zegt?” en dan bagatelliseer ik het: “Ach, jij had het ook gedaan in dezelfde situatie!” Of: “Kijk eens naar jezelf, dat is toch ook knap!” Feitelijk draai ik me dan weg uit het contact. Vervolgens voel ik me ook nog schuldig omdat ik de oprechte warmte niet helemaal kan ontvangen. Stiekem hoop ik dat ik geen complimentjes krijg om dit ongemak te vermijden.

Opkomende emoties

Esther kent dit probleem ook en heeft dit ingebracht bij mij in therapie. “Ik wuifde complimenten en warmte van anderen weg om het ongemak te vermijden, maar ik ging me daar heel eenzaam bij voelen op den duur. In een sessie kwam ik erachter dat het binnenkomen van een gemeend compliment bij mij emoties oproept, verdriet. Soms zoveel dat ik dacht: nog een beetje meer en ik kan dat niet aan! Ik was bang voor die emotie, bang dat het me zou overspoelen en ik daar niet meer uit zou komen. Met de lichaamsgerichte therapie heb ik geleerd hoe ik met mijn lichaam de emotie kan opvangen, zodat ik in ieder geval niet meer bang was voor die emotie. Daarmee werd het zoveel makkelijker om een compliment te ontvangen, het versterkte mijn verbinding met anderen ik werd zomaar zelf ook vrijgeviger met complimenten!

Bang voor kwetsbaarheid

Soms zit het zelfs nog wat ingewikkelder. Elsa vertelt me in een sessie: “Van wie het compliment ook komt, het raakt mij altijd als mensen hun hart openen naar me en iets liefs zeggen. Dat is meestal wel van mijn gezicht af te lezen. Echter, ik ben bang dat als mensen de tranen in mijn ogen zien, dat ze dan schrikken en verstarren. Dan voel ik me kwetsbaar terwijl zij juist paniekerig gaan reageren. Ze gaan roepen: ‘oh sorry, zo had ik het niet bedoeld, je hoeft niet te gaan huilen hoor! En dat ze mij vervolgens uitgebreid willen gaan troosten. Dat is pijnlijk. Dan verlies ik het gelijkwaardige contact en ik voel me afgewezen. Daarom blokkeer ik mijn tranen maar die horen bij het binnen laten komen. Dat doe ik ‘voor de zekerheid ook maar bij mensen van wie ik eigenlijk mag verwachten dat ze normaal en prettig zouden reageren. Het levert me flink wat spanning op in mezelf. Terwijl ik ergens weet dat de angst voor afwijzing dus niet altijd realistisch is.”

Werd het je gegund?

Elsa weet aan de ene kant met haar verstand wel weet dat je veilig je door een compliment kan laten raken. Aan de andere kant zeggen haar (onrealistische) verwachting en angst zeggen: “Niet je emoties laten zien!”. Deze tweedeling in haar is waarschijnlijk voortgekomen uit eerdere ervaringen….

Elsa licht het toe: “Inderdaad…mijn moeder reageerde altijd een beetje vreemd. Als ik een compliment kreeg van een lerares over mijn rapport, dan zat in de reactie van mijn moeder altijd wel een twist: ‘ja, dat moet ook wel want je bent immers mijn dochter. Of: ‘Nou maar eens zien of je volgend jaar ook zo goed presteert’. Of: ‘leuk voor jou maar ik vind het zo zielig voor je zus die veel minder goed kan leren dan jij, zij krijgt zo’n compliment niet…’. Ik kreeg het gevoel alsof mijn moeder mij dit niet gunde.

Natuurlijker complimenten ontvangen

We hebben in de therapie gewerkt met deze herinnering aan het rapport. We gingen meer informatie verzamelen. Ik vroeg haar: zijn er mensen in je omgeving geweest die jou dat wel dat goede rapport hadden gegund en blij voor jou waren? Ja, na wat zoeken in haar geheugen was die persoon er inderdaad: haar oma. Dat was iemand bij wie ze zichzelf kon zijn en die trots op haar was. Als reactie kreeg Elsa een ontlading van tranen, maar dat was deze keer helemaal niet erg. Het voelde veilig want ze had hierbij haar lieve oma in gedachten.

Elsa: Vanaf dat moment speelde het thema van ‘complimenten binnen laten komen’ niet meer. Ik kan nu veel beter mijn warmte en complimenten uitwisselen zonder vervelende verwachtingen. Ik geniet er nu veel meer van en voel me gevoed en ondersteund. De lading is er af, alles gaat natuurlijker.