Zelfvertrouwen opbouwen begint al vroeg in ons leven. Zelfvertrouwen, ofwel vertrouwd zijn met onszelf en zelfliefde, is belangrijk voor onze veerkracht. Het bepaalt de mate waarin we zelf ons leven kunnen vormgeven en problemen het hoofd kunnen bieden.
De basis voor zelfvertrouwen wordt gelegd in de eerste 6 jaar. Vanaf het moment dat we het licht zien, nog voordat we kunnen denken en praten! In dit artikel geef ik weer welke 5 belangrijke fasen in onze jeugd de basis vormen voor ons zelfvertrouwen en wat je kan doen om voor een fase te compenseren als je eenmaal volwassen bent. Benieuwd welke dat zijn en hoe dat bij jou zit? Lees dan verder!
Vastgehouden te worden, een aanwezige ouder die ons met zachtheid behandelt is van belang vlak na de geboorte tot een paar maanden oud. We zijn dan op ons allerkwetsbaarst. Een behandeling die fysiek veilig is en dat dat ook voelbaar gemaakt wordt door aanraking. Als baby kun je dan ontspannen en in je lijf ‘zakken’. Is dat zo dan geeft dat een basis voor je zelfvertrouwen, ervaar je de verbinding met je lichaam vanzelfsprekend en ben je in principe ontspannen. Je ziet jezelf als een iemand voor wie er een plek is in de wereld. Dit vertrouwen is nodig om überhaupt aanwezig te zijn.
Check de volgende dingen eens bij jezelf: ben jij erg gevoelig voor prikkels? Ben je niet zo vertrouwd met je lichaam? zit je erg in je hoofd en analyseer jij alles? heb jij veel (sociale) angst? Dan kan het zijn dat het je ontbroken heeft aan voldoende veiligheid op het moment dat je het meeste kwetsbaar was, namelijk als baby.
Omdat je neiging is overal onveiligheid (in) te zien, is het voor jou van belang dat je telkens evalueert hoe veilig of onveilig het in werkelijkheid is. Daar echt stil bij te staan. En activiteiten te ondernemen die je je een goede relatie met je lijf geven, massages, aanrakingen, sporten. En die je helpen te aarden.
Naast veiligheid is nog zo’n basisbehoefte: voeding. Als baby moet je, energie opnemen om te groeien. Niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk. Sociale warmte en aandacht is nodig om tot een tevreden persoon uit te groeien. Afstemming op je voedingsbehoeften ook: dat je als baby voeding krijgt wanneer jij daar behoefte aan hebt. Je kunt op die leeftijd nog niet je behoeften ‘uitstellen’. Daarom is een afgestemde ouder belangrijk. Zijn deze voorwaarden er geweest, dan heb je de 2e basis voor je zelfvertrouwen binnen: Je ontwikkelt het vertrouwen dat er in de wereld genoeg is voor je. Dat je het recht hebt om aan te geven wat je nodig hebt van de ander. Dit draagt bij aan je zelfvertrouwen.
Check deze vraag eens: Mag jij pakken wat jij nodig hebt voor jezelf? Erken je dat je iemand bent met behoeften? Weet je dit zo 1-2-3 niet of beantwoord je ze met ‘nee’, dan kan het zijn dat je al vroeg te maken hebt gehad met een tekort. Dat wil zeggen een tekort aan letterlijke èn figuurlijke voeding die je nodig had om te groeien. Fysiek is het te merken aan dat je energie te kort komt.
Oefen in het ontvangen van dat wat er is en laat je verwarmen van binnen. Laat je voeden. Oefen in voelen van je behoefte, eerste heel fysiek: heb ik dorst? honger? of wil ik frisse lucht? Ga kracht in je lichaam opbouwen door sporten of gericht te trainen, dat is belangrijk voor je energieniveau. Ga ervoor en zorg ervoor!
Hebben we genoeg kracht in onze benen opgebouwd, dan kan de 3e fase beginnen: we gaan kruipen en lopen! een spannende fase. Je gaat als peuter de wereld verkennen. Daar kan het goed of fout gaan natuurlijk, want de huiskamer kent zijn gevaren. Je kan je zomaar stoten aan een stoelpoot! Is er dan een ouder die er voor je is, jou opvangt en die je daarna aanmoedigt om het nog eens te proberen, dan heb je de 3e basis te pakken voor je zelfvertrouwen: je leert dat je fouten mag maken, dat de verbinding met die belangrijk ander toch wel blijft. Een hele belangrijke, om je zelfvertrouwen op te bouwen.
Sommigen van ons zijn er trots op dat ze nooit hulp hoeven vragen. Herken jij je hierin: je doet het maar alleen want als je het een ander laat doen dan weet je nooit wat ervan komt? of ben jij erg bang om te falen?… Dan kan het zijn dat je niet gewend bent of geleerd hebt om werkelijk terug te kunnen vallen op een ander.
Oefen in hulp vragen als je dat nodig hebt. Oefen dat bij mensen waarvan je verwacht dat die je als persoon niet zullen afwijzen. Los van of ze kunnen helpen of niet.
Samenwerken en oefenen in wederzijdse afhankelijkheid is iets wat je waarschijnlijk niet zo goed kent. Ga op een teamsport, doe iets actief in een groep, theater, dansgroepen. Groepen waar je samen plezier maakt!
Soms tegelijkertijd met de vorige fase of er iets na komt de fase van het JA en NEE zeggen. Het wordt ook wel de kleuterpuberteit genoemd. Je zelfvertrouwen krijgt een boost als je in vrijheid als kind mag aangeven of je iets wel of niet wil eten, of jezelf helemaal mag ondersmeren of juist niet. Dit is de fase waarbij ouders soms met de handen in het haar zitten van (tijdelijke) wanhoop. Kreeg je van je ouder de ruimte of wordt je direct teruggefloten en lastig gevonden? Belangrijk punt hier is de verbinding: was er nog steeds verbinding met de ouder als jij precies deed wat je wilde? ook al werd je later wel begrensd daarin?
Als je die vragen met “ja” kunt beantwoorden dan is dat de 4e basis voor jouw zelfvertrouwen. Grote kans dat je als volwassene die de vrijheid ervaart om aan te geven als iets je niet bevalt, je commentaar ergens op te kunnen geven, ruimte te nemen voor jou. Zonder respectloos te worden. Zo komt het ten goede van je functioneren als volwassene.
Voor als het juist moeilijk is voor je: oefen ermee om wat vaker “nee” te zeggen. Leer kiezen waar jij je energie voor wil inzetten! Dat is een hele moeilijke voor jou, maar wel heel belangrijk!
Weer iets later in de ontwikkeling, op 4, 5 of 6-jarige leeftijd komt de fase dat je als kind uniek en bewonderd wil worden. De fase waarin kinderen toneelstukjes gaat opvoeren, proberen de aandacht van de ouder te trekken. De bedoeling is natuurlijk dat de ouder kijkt!! En het gaat twee kanten op: éen van de 2 ouders verdient jouw speciale aandacht en liefde. Dit is de fase van het oefenen van het aangaan van een speciale band, het oefenen van het hartscontact tussen jou en de ander. Wordt dit ondersteund dan krijg je vertrouwen in het hebben van relaties. Het ondersteunt je zelfvertrouwen als man of als vrouw en heb je het in je om een vervullend leven te leiden.
Beantwoord eens deze vragen: Kun jij spontaniteit ervaren in je liefdevolle uitdrukkingen naar je partner? Je hartsenergie werkelijk delen? Blijf je vertrouwen houden ook al geeft je partner eenmalig ‘niet-thuis’? Als je daar moeite mee hebt of zeg je hier ‘nee’ op dan kan het zijn dat er vaak afwijzingen bent tegengekomen juist als jij spontaan jouw energie wilde uitdrukken als kind.
Oefen met het openstellen van je hart, maar wees zorgvuldig. Gooi het niet open in één keer maar stapje voor stapje. Kijk goed hoe de reactie van de ander is.
Laat het me weten!
Zelfvertrouwen en bij jezelf blijven, juist in contact met anderen
Heb je een stressvolle periode achter de rug? Of ben je veel getriggerd geweest de…
Veel mensen hebben ‘iets’ met controle. Controle over een situatie, over zichzelf, over anderen. Dat…
Oei oei oei, je grenzen aangeven. Dat hoop ik ooit nog eens te kunnen. Niet…
Graag bekijk ik het geboorteverhaal van Jezus net even anders met mijn aardse blik als…
Ben jij gemakkelijker met dieren dan met mensen? Zo goed en lief als je voor…