“Hester, you are leaking energy through your eyes”, zei mijn allereerste therapeut tegen me, zo’n 25 jaar geleden. Ik snapte nog niet goed wat hij daarmee bedoelde. Nu zie ik het helder. Of je gevoelig bent voor je omgeving kun je namelijk onder andere merken aan je ogen. Ik had veel spanning in de spieren rondom mijn ogen. Het heeft iets te maken met waakzaam zijn voor prikkels uit de omgeving. Alles in de gaten willen houden. Ik was meer bezig met mijn omgeving dan rustig genieten van momenten waar dat best had gekund! Daar verloor ik energie mee.
Biologische functie van ogen
Lichaamsgerichte therapie gaat uit van de biologie van het lichaam. Daarmee de functie die het lichaam heeft voor de persoon. Gevoelig voor prikkels is in een bepaalde mate natuurlijk gewoon goed. Ogen hebben in eerste instantie de functie van waarnemen, zien wat er in de omgeving gebeurt. Als er iets aan de hand is in je omgeving, dan richten je ogen zich ernaar. Dat is de zogenaamde oriëntatiereflex. Denk maar aan het voorbeeld dat je buiten in de duinen ontspannen wandelt, je hoort ineens een hond hard achter je blaffen. Je draait je om, je ogen worden extra wakker en richten zich…..om in te schatten wat er aan de hand is. Het blijkt een hond te zijn die stopt op het moment dat je je omdraait en met zijn staart kwispelt. Geen gevaar dus. Je knippert weer met je ogen en je ogen komen weer tot rust, gaan weer naar de basis ontspannen stand toe. Je ogen helpen ons zo om mogelijk gevaar in te schatten.
Overwaakzaam: ogen op steeltjes
Sommige ogen komen niet meer tot rust. Mensen kunnen priemende ogen hebben waarmee ze zich inspannen om de omgeving te kunnen zien. Ze zijn schichtig. Alsof er continu gevaar dreigt. Dat kost al moeite zonder dat je het door hebt. De – wat ik noem- ‘ogen op steeltjes’ hebben effect op je lichaam. Ze brengen je lichaam onbewust in een gespannen stand en daardoor word je weer gevoeliger worden voor prikkels van buitenaf. Je blijft over-alert. Dat kan vermoeiend zijn omdat je met alle prikkels ‘iets’ denkt te moeten gaan doen. Je oriëntatiereflex blijft aan staan, maar is niet effectief meer.
Te ontspannen: krachteloze ogen
Als je gevoelig bent voor prikkels, ken je ook de andere kant: dat je ogen te ontspannen staan. Dan staan ogen juist een beetje diffuus en zonder enige spanning of focus. Ze staan een beetje ‘hol’. Dat ontkracht het hele lichaam en daarmee ontneemt het jou als persoon ook kracht en energie. Als vanzelf komt de buitenwereld met alle appèl die deze op je doet en de energieën, binnen. Feitelijk is je biologische oriëntatierespons verminderd en je kunt daardoor niet meer zo goed beoordelen wat wel en niet jouw focus nodig heeft. Je kunt je minder verweren als dat nodig is omdat je niet helemaal wakker bent. Ook dat kan je gevoeliger maken. Misschien zou je in het voorbeeld hierboven gelaten het geblaf langs je heen laten gaan.
Beide standen dus zowel de ‘ogen op steeltjes’ als de holle ogen doen iets met je eigen energie en kracht. Dat heeft gevolgen voor je weerbaarheid en hoe gevoelig je bent voor prikkels uit de buitenwereld.
Van ogen op steeltjes naar een rustige blik
Mogelijk zit er een overtuiging achter dat je iets pas kunt zien als jij je inspant, dat jij echt moet kijken om te zien. Beter is het je ogen te vertrouwen dat ze hun taak toch wel uitvoeren ook al zit je er minder bovenop. Dus dat ze het beeld toch wel doorgeven aan je, ook zonder jouw extra inspanning. Zoals je een camera zou kunnen vertrouwen.
Oefening
Sluit je ogen en laat je ogen bewust rusten in hun kassen. Voel het gewicht van je oogbol. Daarnaast kun je een hand op je achterhoofd te leggen. Natuurlijk helpt een rustige ademhaling mee aan ontspanning. De bedoeling is dat je door de ontspanning de rust in je lijf wat meer voelt. Kijk als het ware ‘vanuit je achterhoofd’ naar de wereld, als je eenmaal je ogen weer opent. Laat je ogen rusten op iets in de omgeving dat kalmerend is om te zien.
Hoe voelen je ogen nu?
Van diffuse ogen naar ogen met kracht
Je kan dit soort ogen hebben als je wat geïmponeerd bent (geweest) door de buitenwereld. Dan kan de oriëntatiereflex juist verminderd worden.
Oefening
Ga rustig en gemakkelijk zitten en concentreer je op je lichaam. Voel waar je lichaam de stoel/ bank raakt. Dit is om letterlijk je grenzen wat te voelen terwijl je tegelijkertijd de steun van de omgeving ontvangt. Bal dan je handen tot vuisten en kijk eens met aandacht en focus naar één voorwerp in de omgeving en bestudeer dat voor een halve minuut ongeveer. Kijk vooral naar de conturen, de kleur, de grootte etcetera. Geen dingen erbij verzinnen, houd het feitelijk. Blijf ademen, dat is met gebalde vuisten soms lastig! Laat het na een halve minuut los, sluit je ogen en geeft ze even rust. Kies dan een volgend voorwerp uit en doe het nog eens opnieuw. Door op deze manier te kijken activeer je je eigen energie iets en het geeft je een gevoel van controle.
Hoe voelen je ogen aan, na deze oefening?
Mocht je geen verschil merken, doe het dan terwijl je je ogen iets dichtknijpt.
Wil je meer weten over de invloed van je houding en je lichaam op je gevoeligheid?
Een paar leestips:
“Symbiose en de Psychologie van het lichaam: 1 lijf, 2 kanten.”
0 Reacties